Tetra Pak ambalajları pek çok açıdan “çevreci ambalaj” sıfatını hakketmektedir. Tetra Pak ambalajları, yüzde 100 geri dönüştürülebilen malzemelerden üretilir. Kullanılmış Tetra Pak içecek kartonları genel olarak iki temel yöntemle geri dönüştürülür. Bunlardan ilki kağıt geri kazanımı yöntemidir ve Tetra Pak karton ambalajların içerisindeki kağıt elyafının geri kazanılarak değişik kağıt ürünleri elde edilmesi anlamına gelir. İkinci yöntem ise yonga levha yöntemidir. Bu yöntemde kullanılmış Tetra Pak içecek kartonları 10 – 15 mm boyutunda küçük parçalara ayrılarak ısı ve basınç altında preslenir ve çeşitli kullanım alanları olan yonga levhalar üretilir. Kullanılmış Tetra Pak içecek kartonları kulakları açılarak yassı hale getirilerek normal hacimlerinin altıda biri kadar yer kaplayabilmektedir. Tetra Pak ambalajlarının boş, dolu veya kullanılmış olarak sevk edilmesi fosil yakıt kullanımı, egzoz gazlarının emisyonu ve sera etkisi gibi çevreyi olumsuz etkileyen ögeleri en aza indirir [9].
04.02.04. Türkiye' de ve Dünya’ da Kağıt Ambalajlarının Geri Dönüşüm
Türkiye’deki kağıt-karton tüketim miktarı 2003 yılı için 2.846 ton olup, bu miktar 2002 yılındaki tüketim miktarımız olan 2.486 tona göre %14 artmıştır. Aynı dönem ile ilgili mamul kağıt karton ithalat miktarı 369 ton artış göstererek 1.031 tondan 1.400 tona ulaşmıştır. İhracat miktarımıza bakıldığında ise; 2002 yılında 188 ton iken, 2003 yılında 173 tona gerilediği görülmektedir [10].
Tablo 2. Türkiye’de kullanılan atık kağıt miktarı (Ton )
Tablo 2 incelendiğinde; kriz yılı olan 2001 yılı hariç, atık kağıt tüketiminin genel olarak arttığını görmekteyiz. Kullanım miktarı her geçen gün artan atık kağıdın yurt içerisinde toplanan miktarı 2002 yılında 1.036 ton iken, 2003 yılında 190 ton artış göstererek 1.226 tona yükselmiştir. Bu da 2003 yılı için % 43 lük bir geri dönüş oranına tekabül etmektedir. İthalat yönünden baktığımızda ise; 2002 yılında toplam 186.000 ton olan rakam 2003 yılında 123 ton azalarak 63 tona düşmüştür [10].
Görüldüğü gibi, atık kağıt ülkemiz için çok değerli bir hammadde kaynağı olup, toplama oranının da ihtiyaca paralel olarak ilk aşamada en azından %50 seviyelerine yükselmesi gerekmektedir. Üretilen kağıt-karton’un bir kısmının geri kazanılması mümkün olmadığı göz önüne alınırsa 2/3 lük geri dönüş oranı (%65) en yüksek verim olarak kabul edilmelidir. Genellikle %50-65 oranı oldukça iyi bir değerlendirme sayılmaktadır. Örnek vermek gerekirse, Avrupa Birliği ülkeleri içersinde Almanya %72, Avusturya % 69, Hollanda %64, İsviçre %63, İsveç’te ise % 55 ortalama ile en yüksek geri dönüş oranına sahip ülkelerdir. Ancak, atık kağıt toplama oranının yüksekliği ile birlikte asıl önemli olan toplanan kağıdın kaliteli olmasıdır. Atık kağıt kalitesinin iyileştirilmesi ve kullanım alanlarının arttırılması, ülke
ekonomisi bakımından kaçınılmazdır [10].Yıllar itibarı ile baktığımızda kullanılan kağıdın geri dönüşüm oranları her yıl belirli bir miktarda artmakta olup, son dört yılın istatistik rakamı Tablo 3 deki gibidir.
Tablo 3. Kağıdın Geri Dönüşüm Oranları
Tablo 4. Türkiye’de Kağıt Üretimi